การเขียนประวัติ คำไว้อาลัย กำหนดการงานสวดพระอภิธรรม และขั้นตอนงานฌาปนกิจ
อัปเดตเมื่อ 8 ก.พ.
โดย กรมศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม

ก่อนอื่นเลยทางฟิวเนอรัล แพลน ขอร่วมแสดงความเสียใจ หากท่านกำลังสูญเสียบุคคลอันเป็นที่รัก และหวังเป็นอย่างยิ่งว่าท่านจะผ่านเหตุการณ์นี้ไปได้ด้วยดี
ถาม: จำเป็นต้องเขียนประวัติผู้วายชนม์ คำไว้อาลัย เพื่อไว้กล่าวในพิธีฌาปนกิจหรือไม่
ตอบ: ไม่ได้มีข้อบังคับ จะไม่มีก็ได้ เช่น หากจัดงานเล็กๆ มีแต่ญาติพี่น้องและเจ้าภาพต้องการความเรียบง่าย หากไม่ประสงค์จะมีการอ่านประวัติ จะข้ามขั้นตอนนี้ไปเลยก็ได้
แต่ส่วนมากแล้วในการจัดงานศพมักจะเชิญแขก - ผู้ร่วมงานจากแวดวงสังคมต่างๆ ดังนั้นตามธรรมเนียมปฎิบัติจึงมีการอ่านประวัติผู้วายชนม์เพื่อเป็นการแสดงความเคารพ และเป็นเกียรติแก่วงศ์ตระกูล
ถาม: การเขียนประวัติผู้วายชนม์ และคำไว้อาลัย เพื่อกล่าวในพิธีฌาปนกิจ มีคุณค่าอย่างไร
ตอบ: การเขียนประวัติ และคำไว้อาลัย มีไว้เพื่อแสดงความรัก ความอาลัย รวมถึงแสดงความเคารพ และเป็นเกียรติแก่ผู้วายชนม์ ให้ท่านทั้งหลายได้ระลึกถึงคุณความดี ที่ผู้วายชนม์ได้กระทำไว้เมื่อยังมีชีวิต ผู้ฟังจะได้ระลึกถึงคุณความดี และนำไปเป็นแบบอย่าง และได้ข้อคิดในการดำเนินชีวิต
ถาม: ใครควรจะเป็นคนอ่านประวัติผู้วายชนม์ ในช่วงพิธีฌาปนกิจ
ตอบ: พิจารณาให้คนใกล้ชิดที่สุดในครอบครัวเป็นผู้อ่าน หากกังวลว่าจะเกิดความรู้สึกเศร้าโศกขณะอ่าน และไม่สามารถอ่านจนจบก็ควรมอบหมายให้ญาติเป็นผู้อ่านประวัติแทน แต่หากไม่มีใครที่สามารถอ่านได้ ก็สามารถมอบหมายให้พิธีกรเป็นผู้อ่านประวัติผู้วายชนม์แทนได้เช่นกัน
ตัวอย่าง การเขียนประวัติ และคำกล่าวไว้อาลัย แบบที่ 1
เรียน (ชื่อ/ตำแหน่ง .....................................) ประธานพิธี และท่านผู้มีเกียรติที่เคารพทุกท่าน
ก่อนที่จะประกอบพิธีพระราชทานเพลิงศพ (นาย, นาง, นางสาว, ยศ)..............................
ในวันนี้ เพื่อเป็นการประกาศเกียรติคุณ และรำลึกถึงเป็นวาระสุดท้าย กระผม (นาย, นาง, นางสาว,ยศ)
.................... มีความเกี่ยวข้องเป็น........ กับผู้วายชนม์.ขอนำประวัติและคำไว้อาลัยของผู้วายชนม์มาเรียนให้ผู้มีเกียรติทุกท่านเพื่อได้ทราบโดยสังเขป ดังนี้
การเขียนประวัติ และคำไว้อาลัย - ประวัติครอบครัว
(นาย, นาง, นางสาว, ยศ)...................................เป็นบุตรของ.............................................
และนาง........................................เกิดเมื่อวันที่...................เดือน...........................พ.ศ. ............ บ้านเลขที่.................ตำบล...........................อำเภอ...........................จังหวัด..............................
มีพี่น้องร่วมบิดามารดา รวม............................คน ได้แก่....................
(นาย, นาง, ยศ)..............................................ได้สมรสกับ....................................................
(ซึ่งเป็นบุตร, บุตรี) ของ..................................................................มีบุตร..................คน คือ
.........................................
การเขียนประวัติ และคำไว้อาลัย - ประวัติการทำงาน
(นาย, นาง, นางสาว, ยศ)..................................สำเร็จการศึกษาระดับ......................จาก......................................... โดยเมื่อสำเร็จการศึกษาได้เข้าทำงานในตำแหน่ง................... ที่............................................. และก่อนเสียชีวิต ได้ดำรงตำแหน่งสุดท้าย ........................... ที่...........................เครื่องราชอิสริยาภรณ์ (ถ้ามี)......................................
ตามประวัติการปฏิบัติงาน (นาย, นาง, นางสาว, ยศ)...................................................เป็น ผู้ปฏิบัติหน้าที่ด้วยความซื่อสัตย์สุจริต เป็นผู้มีความรับผิดชอบต่องานในหน้าที่อย่างสูงยิ่ง มีอัธยาศัยโอบอ้อมอารี รักหมู่คณะ รักพี่ รักน้อง รักผู้ใต้บังคับบัญชา และเป็นผู้ให้ความเคารพต่อผู้บังคับบัญชา และเป็นผู้มีความอ่อนน้อมต่อผู้ใหญ่ เป็นผู้มีน้ำใจอันประเสริฐ ตลอดระยะเวลาอันยาวนานที่ได้ปฏิบัติ หน้าที่ในความรับผิดชอบ ได้ทุ่มเทแรงกาย แรงใจและสติปัญญา ทำงานเพื่อสร้างคุณประโยชน์ต่อประเทศชาตินับเป็นอเนกอนันต์
ในด้านศาสนาเป็นผู้มีศรัทธาเลื่อมใสในพระพุทธศาสนาได้ให้การอุปถัมภ์บำรุงพระพุทธศาสนา อยู่เนืองนิตย์
ในด้านครอบครัวได้ปฏิบัติหน้าที่ในฐานะเป็นผู้นำครอบครัวอย่างดียิ่ง เป็นคู่ชีวิตที่ดีของ (สามี, ภรรยา) ให้ความห่วงใยบุตรธิดาตลอดเวลา ทำให้ครอบครัวมีความอบอุ่นและเป็นครอบครัว ที่มีความสุขเป็นอย่างยิ่ง เนื่องจากเป็นผู้มีอัธยาศัยร่าเริง สนุกสนาน และมองโลกในแง่ดี
การเขียนประวัติ และคำไว้อาลัย - สาเหตุการเสียชีวิต
(นาย, นาง, นางสาว, ยศ)..............................ได้ล้มป่วยลงด้วยโรค......................................
และเข้ารับการรักษาพยาบาลที่โรงพยาบาล..........................................และถึงแก่กรรมด้วย
อาการอันสงบ เมื่อวันที่...................เดือน............................พ.ศ. .................เวลา.................นาฬิกา
รวมสิริอายุได้.................ปี
การจากไปของ (นาย, นาง, นางสาว,ยศ)............................................ในครั้งนี้ สร้างความ เศร้าโศกเสียใจแก่ (สามี, ภรรยา) บุตร - ธิดา และญาติมิตรเป็นอย่างยิ่ง และมิใช่แต่เป็นความสูญเสีย บุคคลอันเป็นที่รักยิ่งของครอบครัว (สกุล).......................................เท่านั้น แต่นับว่าเป็นการสูญเสีย ทรัพยากรบุคคลผู้ทรงคุณค่าของประเทศชาติอีกด้วย
ท่านผู้มีเกียรติที่เคารพ ชีวิตและความตายเป็นของคู่กัน ที่ใดมีเกิดที่นั่นต้องมีตาย ชีวิตของ สัตว์ทั้งหลาย ถูกความเกิด ความเจ็บ ความแก่เบียดเบียน ย่อมเสื่อมสิ้นไปตามกาลเวลา ครั้งถึงกาล กำหนดแล้ว ก็ย่อมจะต้องแตกทำลายไป พระพุทธศาสนาจึงสอนให้พุทธศาสนิกชนพึงประกอบแต่ ความดีเป็นนิตย์ เพื่อความสงบสุขของชีวิตในปัจจุบัน และเป็นที่พึ่งพิงในโลกเบื้องหน้าในสัมปรายภพ
ด้วยอำนาจแห่งคุณพระศรีรัตนตรัย และบุญกุศลคุณงามความดีที่ (นาย, นาง, นางสาว,ยศ)........ที่ได้ปฏิบัติบำเพ็ญมา ตลอดถึงบุญกุศลที่ (สามี, ภรรยา) บุตร ธิดา และญาติมิตร ได้ร่วม จิตบำเพ็ญทักษิณานุประทานอุทิศให้ในกาลครั้งนี้ จงเป็นพลวปัจจัยส่งให้ (นาย, นาง, นางสาว, ยศ).............................ได้ไปสถิตเสวยอุดมสุข ในทิพยวิมานสุคติสถาน ในสัมปรายภพด้วยเทอญ
(จากนั้นพิธีกรจะดำเนินพิธีการต่อไป)
ในวาระสุดท้ายนี้ ขอเรียนเชิญท่านผู้เกียรติทุกท่านได้ร่วมจิตอธิษฐานเพื่ออุทิศส่วนกุศล ส่งดวงวิญญาณของ (นาย, นาง, นางสาว, ยศ)...................................ให้ไปสู่สุคติในสัมปรายภพ ด้วยการยืนไว้อาลัยประมาณ 1 นาที ด้วยความพร้อมเพรียงกัน. ขอเรียนเชิญครับ
บัดนี้ ได้เวลาอันสมควรของพิธีพระราชทานเพลิงศพ (นาย, นาง, นางสาว, ยศ).................ในวันนี้ กระผมขอเรียนเชิญ (ประธานพิธี)..............................................ได้กรุณาทอดผ้าบังสุกุล และเป็นประธานในการประกอบพิธีจุดเพลิงพระราชทาน เป็นลำดับไป ขอเรียนเชิญครับ
ตัวอย่าง การเขียนประวัติ และคำกล่าวไว้อาลัย แบบที่ 2
เรียนท่านประธานและท่านผู้มีเกียรติที่เคารพ
ร่างที่ปราศจากวิญญาณที่ปรากฏ ณ เบื้องหน้าของท่านทั้งหลายนั้น เป็นร่างของ (ผู้วายชนม์) ผู้ซึ่งได้จากโลกนี้ไปอย่างไม่มีวันที่จะหวนกลับคืนมาอีกในภาพเดิม ท่ามกลางบรรยากาศที่มีแต่ความเศร้าโศกเสียใจและอาลัยอาวรณ์ยิ่งนัก ของบุตรธิดา และญาติมิตร
(ผู้วายชนม์) เกิดเมื่อวันที่...............ณ ....................เป็นบุตรคนที่.........ในจำนวนบุตรธิดา................คน ของคุณพ่อ..................และ คุณแม่...................และต่อมา ได้สมรสกับ.........................มีบุตร ธิดา คือ............................................
(ผู้วายชนม์) ด้านการศึกษา ......................................
(ผู้วายชนม์) ด้านการทำงานปัจจุบัน...........................
(ผู้วายชนม์) ขณะที่ยังมีชีวิตอยู่นั้นเป็นที่รักใครของญาติมิตร บุตร ธิดา และได้เอาใจใส่ครอบครัวด้วยความรักและความห่วงใย ตลอดถึงเป็นผู้มีความเลื่อมใสศรัทธาในบวรพุทธศาสนาเป็นอย่างยิ่ง กรอปกับกิริยาอัธยาศัยของผู้วายชนม์เป็นผู้มีความอ่อนโยน มีความเมตตาและเป็นที่รักใคร่นับถือโดยทั่วหน้า
ในวาระสุดท้าย (ผู้วายชนม์) ได้เสียชีวิตจาก.........................ด้วยอาการอันสงบ เมื่อวันที่.................รวมสิริอายุไขได้ ............................
อันความตายนั้นเป็นความจริงที่ทุกคนจะหลีกเลี่ยงไม่ได้ สรรพสัตว์ที่เกิดมานี้จำต้องมีการพลัดพรากจากโลกนี้ ด้วยอำนาจบุญกุศลที่ (ผู้วายชนม์) ได้บำเพ็ญมา รวมทั้งบุญกุศลที่บุตรธิดาญาติมิตร ได้อุทิศให้ จงบันดาลให้ดวงวิญญาณของ (ผู้วายชนม์) ได้รับทราบเป็นปัตตานุโมทนามัย เพื่อสำเร็จหิตานุหิตประโยชน์โดยสมควรแก่คติในสัมปรายภพนั้นเทอญ
เรื่องอื่นๆที่เกี่ยวข้อง