
รับฟรี
แบบฟอร์มและคู่มือในการเตรียมงานศพ
งานศพ > สิ่งที่ต้องเตรียมเมื่อมีคนเสียชีวิต
คำแนะนำ สิ่งที่ต้องเตรียมเมื่อมีคนเสียชีวิต
ควรทำอย่างไรเมื่อมีคนเสียชีวิต
เมื่อเพื่อนหรือคนที่คุณรักเสียชีวิต หรือคาดว่าจะเสียชีวิตในไม่ช้า ช่วงเวลานี้มีอาจจะเป็นช่วงเวลาที่คุณรู้สึกเครียดมาก โศกเศร้า และยังต้องมีเรื่องต่างๆมากมายที่จะต้องทำ ต้องดูแล และคุณกำลังแสดงความรับผิดชอบในการทำหน้าที่เตรียมงานศพ สำหรับคนที่คุณห่วงใย รายละเอียดเบื้องต้นต่อไปนี้ จะช่วยให้คุณผ่านช่วงเวลาที่ยากลำบากนี้ได้ง่ายขึ้น โดยเราจะอธิบายขั้นตอนการจัดงานศพ ตั้งแต่การโทรแจ้งเมื่อมีคนเสียชีวิต ไปจนถึงการดูแลเรื่องการเงินและการบริหารที่ต้องจัดการเกี่ยวกับงานศพ คุณสามารถศึกษารายละเอียดเกี่ยวกับ ค่าใช้จ่ายงานศพ หรือ ขอคำแนะนำจากเราในการจัดงานศพได้
อย่างไรก็ตาม หากคุณต้องการความสะดวกในการจัดงานศพ ที่ ฟิวเนอรัล แพลน มีบริการ รับจัดงานศพ ไว้คอยบริการ

สิ่งที่ต้องเตรียมเมื่อมีคนเสียชีวิต ขั้นตอนแรก ก่อนการจัดงานศพ คือ การมีสติ และ การแจ้งตาย


การเตรียมจัดงานศพเมื่อระยะเวลาใกล้เข้ามา
-
หากเพื่อน หรือคนที่คุณรักป่วยหนักและคาดว่าจะเสียชีวิตในเวลาไม่กี่วัน หรือไม่กี่สัปดาห์ ให้พิจารณาเตรียมจัดงานศพล่วงหน้า การเตรียมงานศพล่วงหน้าจะช่วยให้คุณสามารถควบคุมและสำรวจตัวเลือกต่างๆทั้งหมดได้ และก็มีแนวโน้มที่จะข่วยประหยัดเงินของคุณ
-
หากความตายเกิดขึ้นแล้วและคุณไม่ได้วางแผนล่วงหน้า ให้ลองดูขั้นตอนในการจัดงานศพ ซึ่งจะช่วยให้คุณเรียบเรียงข้อมูลที่จำเป็น ไม่ว่าจะดำเนินการ จัดงานศพ ด้วยตัวเอง หรือจะใช้บริการ ออแกไนซ์รับจัดงานศพ ของ ฟิวเนอรัล แพลน
สรุปขั้นตอน การจัดงานศพ
-
ทำการจองศาลา ดำเนินการเคลื่อนย้าย จัดเตรียมสิ่งของเครื่องใช้ในพิธีสงฆ์ ดอกไม้ประดับหีบ และหีบศพ
-
พิธีรดน้ำศพ, พิธีสวดพระอภิธรรม, นิมนต์พระสงฆ์แสดงพระธรรมเทศนา, สวดมาติกาบังสุกุล, ถวายภัตตาหารเพล, พิธีฌาปนกิจ หรือ พิธีพระราชทานเพลิงศพ (เตรียมดอกไม้จันทน์ และของที่ระลึกงานฌาปนกิจ) จนกระทั่งเสร็จสิ้นพิธีเก็บอัฐิ และ ทำการลอยอังคาร
เมื่อผู้ป่วยเสียชีวิตที่โรงพยาบาล ต้องทำอย่างไรบ้าง
01
ออกหนังสือรับรองการตาย
แพทย์ที่ดูแลผู้ป่วยก่อนจะเสียชีวิตจะเป็นผู้ออกหนังสือรับรองการตายให้ไว้กับญาติเป็นหลักฐาน เพื่อใช้ประกอบในการแจ้งตาย (ขอใบมรณบัตร)
03
เอกสารในการขอ ใบมรณบัตร
หลักฐานที่ต้องนำไปแสดง ได้แก่
-
บัตรประจำตัวประชาชนของผู้แจ้งการตาย
-
บัตรประจำตัวประชาชนของคนตาย (ถ้ามี)
-
หนังสือรับรองการตาย (ทร ๔/๑) ที่โรงพยาบาลหรือสถานพยาบาลออกให้
-
สำเนาทะเบียนบ้านที่คนตายมีชื่ออยู่ (ถ้ามี)
02
การแจ้งตาย
โดยบุคคลที่มีหน้าที่ในการแจ้งตายในกรณีนี้ได้แก่ โรงพยาบาลซึ่งอยู่ในฐานะเจ้าบ้าน หรือ ญาติไปดำเนินการแจ้งการตายแทน โดยระยะเวลาในการแจ้งตาย จะต้องทำการแจ้งภายใน 24 ชั่วโมงนับตั้งแต่เวลาที่เสียชีวิต
04
ตัวอย่าง การเสียชีวิตที่โรงพยาบาล
ขั้นตอนที่ 1: ทำใบมรณบัตร ใช้ใบรับรองแพทย์ระบุสาเหตุการเสียชีวิต เตรียมบัตรประชาชนตัวจริงของผู้เสียชีวิต และผู้แจ้ง ทะเบียนบ้านตัวจริง ติดต่อเจ้าหน้าที่ห้องนิรมัย (ถ้ามี) หรือแผนกพยาธิวิทยา/นิติเวช (แล้วแต่กรณี) เพื่อนำเอกสาร และชุดสำหรับใส่ให้ผู้เสียชีวิตให้เจ้าหน้าที่ (เรื่องฉีดน้ำยารักษาสภาพ จำเป็นต้องฉีดไหมนั้น ขึ้นอยู่กับว่าจะสวดพระอภิธรรมกี่วัน หรือ ฌาปนกิจเลย)
หมายเหตุ: ห้องนิรมัย ในโรงพยาบาลจะทำหน้าที่ให้บริการเคลื่อนย้ายศพจากหอผู้ป่วย/ห้องฉุกเฉิน เก็บรักษาศพ ฉีดยารักษาศพ และให้คำแนะนำเกี่ยวกับการขอรับศพ ออกเลขกำกับหนังสือรับรองการตาย บันทึกทะเบียนผู้เสียชีวิต แจ้งขอใบมรณบัตรศพไม่มีญาติ จำหน่ายศพไม่มีญาติอำนวยความสะดวกในการจัดการศพให้แก่มูลนิธิป่อเต็กตึ๊ง หรือเจ้าหน้าที่จากรพ.ต่างๆที่มารับร่างผู้เสียชีวิตที่มอบให้โรงพยาบาล หรือศพที่บริจาคร่างกายและอวัยวะเพื่อประโยชน์ทางการแพทย์
** ในเวลาราชการ เมื่อผู้ป่วยเสียชีวิต พยาบาลหอผู้ป่วยโทรแจ้งที่ห้องนิรมัย ให้มารับศพเพื่อเก็บรักษาที่ห้องนิรมัยหลังจากผู้ป่วยเสียชีวิตแล้วไม่ต่ำกว่า 2 ชั่วโมง พยาบาลจะสอบถามญาติผู้เสียชีวิต ว่าต้องการฉีดยารักษาสภาพศพหรือไม่ พร้อมบันทึกรายละเอียดลงในใบกำกับศพ พนักงานรักษาศพจะตรวจสอบชื่อ สกุลว่าตรงในใบกำกับศพหรือไม่พร้อมบันทึกลงในใบตรวจสอบคุณภาพห้องนิรมัย และให้พยาบาลลงชื่อผู้ส่งมอบศพ
** นอกเวลาราชการ พยาบาลหอผู้ป่วยแจ้งศูนย์เคลื่อนย้ายผู้ป่วย(เวรเปล) เพื่อรับศพนำมาเก็บที่ห้องนิรมัย โดยศูนย์เคลื่อนย้ายผู้ป่วยจะโทรแจ้งพนักงานรักษาศพเพื่อมาร่วมเคลื่อนย้ายศพ พร้อมตรวจสอบรายละเอียดใบกำกับศพ โดยกรอกข้อมูลให้ถูกต้อง ครบถ้วน บันทึกลงในใบตรวจสอบคุณภาพห้องนิรมัย จากนั้นพนักงานรักษาศพ จะตรวจสอบรายละเอียดเกี่ยวกับศพ ใบกำกับศพและใบรับรองการตายแล้วลงบันทึกประจำวัน
การติดต่อรับศพ
1. ผู้มีสิทธิรับศพ ญาติ หรือทายาทโดยชอบธรรม ตามลำดับที่กฎหมายกำหนด ได้แก่
ลำดับที่ 1 บุตร คู่สมรส หรือบิดามารดาที่ชอบด้วยกฎหมาย
ลำดับที่ 2 พี่น้องร่วมบิดา มารดาเดียวกัน
ลำดับที่ 3 พี่น้องร่วมบิดา หรือมารดาเดียวกัน
ลำดับที่ 4 ปู่ ย่า ตา ยาย
ลำดับที่ 5 ลุง ป้า น้า อา
กรณีที่ไม่มีทายาทข้างต้น ให้ขอหนังสือรับรองจากเจ้าหน้าที่ตำรวจท้องที่นั้นๆ ว่าเป็นศพไร้ญาติ
2. ผู้มีสิทธิรับศพ ติดต่อสำนักงานเขตภายใน 24 ชั่วโมงเพื่อขอใบมรณบัตร โดยต้องเตรียมหลักฐาน พร้อมสำเนาอย่างละ 2 ชุด ได้แก่ สำเนาบัตรประชาชนผู้ตาย สำเนาทะเบียนบ้านผู้ตาย สำเนาบัตรประชาชนผู้แจ้งตาย และหนังสือรับรองการตาย
3. ผู้มีสิทธิรับศพนำหลักฐานสำเนาใบมรณบัตร สำเนาหนังสือรับรองการตาย สำเนาบัตรประชาชนผู้ตาย สำเนาทะเบียนบ้านผู้ตาย หรือหนังสือแบบรับรองรายการทะเบียนราษฎรผู้ตาย และสำเนาบัตรประชาชนผู้รับศพ อย่างละ 1 ชุด พร้อมเขียนใบคำร้องขอรับศพ ติดต่อขอรับศพที่ ห้องนิรมัย
เมื่อมีคนเสียชีวิตที่บ้าน ต้องทำอย่างไรบ้าง
01 ติดต่อยังบุคคลที่เป็นเจ้าบ้านที่มีการเสียชีวิต
-
ถ้ามีคนเสียชีวิตในบ้าน อย่าพึ่งเคลื่อนย้ายศพ สิ่งที่ต้องทำ คือ ติดต่อยังบุคคลที่เป็นเจ้าบ้านที่มีการเสียชีวิต ให้เป็นผู้มีหน้าที่แจ้งการตาย แต่หากไม่มีเจ้าบ้าน ก็ให้ผู้พบศพเป็นคนแจ้งตาย (เจ้าบ้านสามารถมอบหมายคนอื่นแทนได้) การแจ้งตายกรณีนี้จะต้องแจ้งภายใน 24 ชั่วโมงนับตั้งแต่เวลาตาย หรือเวลาพบศพ
02 แจ้งตาย
-
การแจ้งตายกรณีนี้จะต้องแจ้งภายใน 24 ชั่วโมงนับตั้งแต่เวลาตาย หรือเวลาพบศพ โดยให้ติดต่อเจ้าหน้าที่ตำรวจท้องที่ เพื่อขอใบรับแจ้งความ/บันทึกประจำวัน และประสานงานไปทางโรงพยาบาลเพื่อให้มาชัณสูตร (รับรองสาเหตุของการตาย) และนำใบรับแจ้งความที่ได้ไปติดต่อสำนักงานเขตเพื่อออกใบมรณบัตร
03 ใบมรณบัตร
-
ในท้องที่อำเภอต่างจังหวัด ให้แจ้งต่อผู้ใหญ่บ้าน จากนั้นผู้ใหญ่บ้านจะออกหลักฐานรับการแจ้งตาย (ทร 4 ตอนหน้า) ให้แล้วค่อยเอาเอกสารนี้ไปแจ้งนายทะเบียนที่เทศบาลเพื่อขอให้ออกใบมรณบัตรอีกครั้ง
-
ในเขตเทศบาล และในกรุงเทพฯ ให้ไปแจ้งการตายที่งานทะเบียนของสำนักงานเขตเลย (ไม่มี ทร 4 ตอนหน้า)
-
เตรียมหลักฐานที่ต้องนำไปแสดง ได้แก่
-
บัตรประจำตัวประชาชนของผู้แจ้งการตายหรือผู้ที่ได้รับมอบหมาย
-
ประจำตัวประชาชนของผู้เสียชีวิต (ถ้ามี)
-
ใบรับการแจ้งตาย (ทร ๔ ตอนหน้า) ที่ผู้ใหญ่บ้านออกให้ (ถ้ามี)
-
สำเนาทะเบียนบ้านที่ผู้เสียชีวิตมีชื่ออยู่ (ถ้ามี)
-
พยานบุคคล เช่น เพื่อนบ้าน
-
ตัวอย่าง ขั้นตอนในการ จัดงานศพ หลังจาก แจ้งตาย

1
ก่อนการเคลื่อนย้าย
เตรียมรูปภาพสำหรับนำมาประกอบในพิธีบำเพ็ญกุศล (ขนาดอย่างน้อย 12″ x 18″ จำนวน 1 ภาพ หรือ 2 ภาพ ขึ้นกับวัด) และเปลี่ยนเครื่องแต่งกายผู้วายชนม์ และฉีดน้ำยารักษาสภาพให้เรียบร้อย
2
จองศาลา เตรียมเคลื่อนย้าย
ติดต่อรถ/หีบศพ เพื่อเคลื่อนย้าย
หมายเหตุ: อาจมีการนิมนต์พระสงฆ์ระหว่างการเคลื่อนย้าย โดยส่วนมากแล้วทางวัดจะให้ทำการเคลื่อนย้ายเข้าไปได้ หลังจาก 14.00 น.
3
กำหนดการ และ การจองศาลา
เจ้าภาพควรประมาณจำนวนแขกเพื่อให้เหมาะสมกับขนาดของศาลาที่จะทำพิธีสวดพระอภิธรรม และกำหนดจำนวนวันในการประกอบพิธี
พิธีรดน้ำศพ
สถานที่รดน้ำศพ โต๊ะหมู่บูชา
-
ตั้งโต๊ะหมู่ไว้ด้านศีรษะของร่างผู้ละสังขาร หันหน้าไปทางทิศใดทิศหนึ่ง ยกเว้นทิศตะวันตก (ดูความเหมาะสมของสถานที่เป็นหลัก)
-
ตั้งโต๊ะหมู่ไว้สูงกว่าเตียงรองร่างผู้ละสังขารพอสมควร
ที่ตั้งเตียงรองร่างผู้ละสังขาร
-
ตั้งกึ่งกลางบริเวณพื้นที่กว้าง โดยตั้งไว้ด้านซ้ายของโต๊ะหมู่บูชา
-
หันด้านขวามือหรือด้านปลายเท้าของผู้ละสังขารให้ชี้ไปยังผู้มาแสดงความเคารพ
-
ไม่ควรเดินผ่านศีรษะของร่างผู้ละสังขาร
-
จัดร่างให้นอนหงายเหยียดยาว แขนและมือขวาเหยียดออกห่างจากลำตัวเล็กน้อยโดยให้วางมือหงายแบเหยียดออกคอยรับการรดน้ำ อาจนำพวงมาลัยคล้องมือผู้ละสังขารไว้ก็ได้
-
ใช้ผ้าแพรสีทองคลุมปิดร่างไว้ทั้งหมด เปิดเฉพาะใบหน้าและมือขวาของร่างเท่านั้น
-
จัดเตรียมขันโตกหรือขันน้ำพานรองขนาดใหญ่ตั้งไว้คอยรองรับน้ำที่รดศพ
-
เตรียมน้ำอบ น้ำหอม และขันหรือถ้วยใบเล็ก สำหรับตักน้ำให้แก่ผู้มารดน้ำ
4







